Bảo vệ tính toàn vẹn của truyền thông trước các mối đe dọa

Nguồn: ITN

Thúc đẩy tính bền vững của truyền thông

Được Ủy viên châu Âu về thị trường nội bộ Thierry Breton công bố đề xuất vào tháng 4.2021, EMFA đáp ứng bối cảnh kỹ thuật số đang phát triển của lĩnh vực truyền thông trong những thập kỷ gần đây. Nó được chính thức thông qua tại Nghị viện châu Âu vào tháng 12. 2023, nhận được sự ủng hộ áp đảo với 448 phiếu thuận, 102 phiếu chống và 75 phiếu trắng.

Các mục tiêu cốt lõi của EMFA bao gồm thúc đẩy tính bền vững của truyền thông, chống lại thông tin sai lệch và bảo vệ quyền tự do, độc lập và đa chiều của truyền thông. Sáng kiến này đặc biệt quan trọng khi châu Âu chuẩn bị cho hơn 80 cuộc bầu cử quốc gia vào năm 2024, bao gồm cả cuộc bầu cử châu Âu dự kiến diễn ra vào tháng 6.

Một trong những mối quan ngại chính được EMFA giải quyết là sự ngờ vực ngày càng tăng xuất phát từ thành kiến chính trị trên các phương tiện truyền thông, sự thiếu minh bạch trong quyền sở hữu phương tiện truyền thông, cũng như việc phân bổ quảng cáo của nhà nước. Luật này nhằm mục đích chống lại sự can thiệp chính trị vào các quyết định biên tập trong cả phương tiện truyền thông đại chúng và tư nhân, đồng thời cung cấp bảo vệ cho các nhà báo và nguồn tin của họ.

Báo cáo tin tức kỹ thuật số năm 2022 tiết lộ mức độ tin cậy khác nhau về tính độc lập của truyền thông ở các quốc gia thành viên EU. Các quốc gia Bắc Âu, như Phần Lan và Hà Lan, có tỷ lệ tin cậy cao hơn (lần lượt là 50% và 46%), trong khi các quốc gia Nam và Đông Âu, bao gồm Hy Lạp, Tây Ban Nha, Italy, Hungary và Bulgaria, có mức độ tin cậy thấp hơn...

Một cuộc khảo sát của Eurobarometer vào tháng 7.2022 cho thấy, truyền hình vẫn là nguồn tin tức chính cho 75% công dân EU, đặc biệt là ở các thế hệ lớn tuổi. Ngược lại, 43% sử dụng nền tảng tin tức trực tuyến, 39% đài phát thanh, 26% phương tiện truyền thông xã hội và blog. Phương tiện truyền thông in ấn đứng cuối cùng, chỉ có 21% sử dụng nó thường xuyên. Mặc dù các nguồn tin tức truyền thống vẫn còn phù hợp, nhưng 88% số người được khảo sát chủ yếu đọc tin tức thông qua điện thoại thông minh hoặc máy tính. Ngày nay, việc trả tiền để xem tin tức là một ngoại lệ: trong số những người truy cập tin tức trực tuyến, 70% truy cập miễn phí. Theo Báo cáo triển vọng công nghiệp truyền thông châu Âu do Ủy ban châu Âu công bố vào tháng 5.2023, người tiêu dùng đã quen với việc không trả tiền cho tin tức. Do đó, các phương tiện truyền thông phải liên tục thử nghiệm và đổi mới, đồng thời dựa vào những điểm mạnh như lòng trung thành với thương hiệu và sự tin tưởng của khán giả.

Tăng cường bảo vệ nhiều mặt

EMFA giới thiệu một số biện pháp chính để bảo đảm không bị can thiệp và tăng cường tính minh bạch. Các quốc gia thành viên có nghĩa vụ tôn trọng quyền tự do biên tập của các phương tiện truyền thông, trong khi báo chí được yêu cầu duy trì tính minh bạch trong xuất bản nội dung, xuất hiện trực tuyến và các tài liệu có thể truy cập khác.

Luật cũng mở rộng việc bảo vệ các cơ quan báo chí, nhà báo và hộ gia đình khỏi các chương trình phần mềm gián điệp, với một số ngoại lệ hạn chế. Các nhà báo được bảo vệ khỏi bị truy tố vì bảo vệ tính bảo mật của nguồn tin của họ. Chi tiết này đã được đưa vào luật mới vì quy định hiện có khác nhau giữa các thành viên EU.

Ngoài ra, EMFA tăng cường bảo vệ các cơ quan truyền thông thuộc sở hữu công, thừa nhận vai trò then chốt của họ trong việc cung cấp thông tin cho công chúng. Tuy nhiên, sự gần gũi của truyền thông đại chúng với các thể chế chính trị quốc gia có thể khiến một số phương tiện truyền thông trở nên cởi mở hơn trước sự can thiệp chính trị. Do đó, EMFA cũng bao gồm các biện pháp quản lý truyền thông đại chúng, bao gồm các quy trình lựa chọn minh bạch đối với các lãnh đạo truyền thông và các biện pháp để bảo đảm họ chỉ có thể bị miễn nhiệm hoặc từ chức trong một số trường hợp nhất định.

Các quốc gia thành viên cũng được yêu cầu thiết lập các bước để đánh giá mức độ tập trung quyền sở hữu phương tiện truyền thông tư nhân, vì điều này có thể ảnh hưởng đến tính đa chiều của truyền thông.

Một khía cạnh quan trọng khác là luật yêu cầu các cơ quan công quyền ở tất cả các cấp (quốc gia, khu vực và địa phương) phải công bố báo cáo hàng năm về việc phân bổ đầu tư vào truyền thông đại chúng. Ngược lại, các nhà cung cấp dữ liệu độc giả phải cung cấp thông tin chi tiết về các phương pháp họ sử dụng.

EMFA nhắc nhở các nền tảng kỹ thuật số lớn rằng họ có ảnh hưởng đáng kể đối với toàn bộ lĩnh vực này. Các nền tảng trực tuyến với hơn 45 triệu người dùng muốn ngừng xuất bản nội dung truyền thông nên thông báo trước cho các công ty truyền thông và ưu tiên giải quyết các khiếu nại của họ…

Ngọc Minh