Từ giữa năm 2020, mặc dù công tác phòng chống dịch COVID-19 bận rộn và khẩn trương nhưng nội dung công khai, minh bạch trong mọi hoạt động y tế cũng là chủ trương được Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long quan tâm chỉ đạo triển khai thực hiện, trong đó, vấn đề công khai minh bạch về giá trang thiết bị y tế là một trong những bước đi quan trọng của Bộ Y tế nhằm làm lành mạnh, nâng cao sức cạnh tranh của toàn bộ thị trường trang thiết bị y tế và là một trong các giải pháp để điều chỉnh những bất cập, tiêu cực trong mua sắm trang thiết bị y tế thời gian gần đây.
Bộ Y tế đã giao Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế nghiên cứu, xây dựng và triển khai Cổng thông tin công khai giá trang thiết bị y tế nhằm giúp cho thị trường TTBYT nước ta ngày càng lành mạnh, minh bạch, nâng cao năng lực cạnh tranh.
Ngày 9/9, sau thời gian ngắn chuẩn bị, Bộ Y tế khai trương Cổng thông tin công khai giá bán trang thiết bị y tế để các đơn vị kinh doanh trang thiết bị y tế tại Việt Nam thực hiện việc công khai giá niêm yết trang thiết bị y tế, làm cơ sở cho các đơn vị, bệnh viện tham khảo khi xây dựng nhu cầu, lập kế hoạch đầu tư, mua sắm.
Tiếp đó, ngày 20/11, Cổng thông tin công khai giá bán trang thiết bị y tế được liên thông kết quả với Cổng công khai y tế để thực hiện chủ trương chung của toàn ngành theo chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Y tế.
Lễ khai trương Cổng thông tin công khai giá Trang thiết bị y tế
Hơn 44.000 trang thiết bị y tế đã được công khai
Việc công khai, minh bạch giá trang thiết bị y tế không chỉ giúp người dân, cơ sở y tế nắm bắt cụ thể và đầy đủ hơn về giá và các thông tin cấu thành giá thiết bị, được lựa chọn, so sánh giá các thiết bị tương tự... từ nguồn thông tin chính thống do Bộ Y tế quản lý, mà còn giúp cho các đơn vị, cơ sở y tế xác định được đúng nhu cầu, thực hiện đầu tư mua sắm đúng chủng loại, có công nghệ cập nhật, đúng giá trị, tránh tình trạng nâng khống, thổi phồng giá thiết bị y tế trên thị trường.
Tại buổi trao đổi chiều 30/3, Ông Nguyễn Minh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế (Bộ Y tế) cho biết: đến nay, Cổng thông tin công khai giá trang thiết bị y tế đã giúp cho các doanh nghiệp cập nhật, công khai hơn 44.813 trang biết bị y tế. Trong đó, có 4.767 sản phẩm trong nhóm thiết bị y tế, hơn 30.319 sản phẩm thuộc nhóm vật tư sản phẩm; số còn lại hơn 9.700 sản phẩm thuộc nhóm sinh phẩm chẩn đoán IVD các loại phổ biến trên thị trường.
So với thời điểm ngày 20/11 đến nay, tổng số sản phẩm trang thiết bị y tế đã công khai trên cổng đã tăng hơn 36.000.
Hiện cũng có hơn 93.200 giá trang thiết bị y tế trúng thầu được công bố công khai.
“Hệ thống Cổng thông tin quản lý việc công khai giá trang thiết bị y tế cho phép người dân, cơ sở y tế tra cứu về giá và các thông tin về cấu hình, tính năng kỹ thuật, dịch vụ sau bán hàng tương ứng với thông tin dữ liệu được cập nhật theo thời gian thực” - Ông Nguyễn Minh Tuấn khẳng định.
Theo Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và công trình y tế: Điều quan trọng chúng tôi đã nhấn mạnh nhiều lần từ khi khai trương Cổng thông tin công khai giá là: ngoài thông tin về giá bán, cơ sở y tế sẽ tham khảo được đầy đủ thông tin về cấu hình, tính năng kỹ thuật và thông tin liên quan giá cả, kể cả dịch vụ sau bán hàng (như thời gian bảo hành, giá vật tư linh kiện thay thế chính…), thế hệ công nghệ, để các đơn vị, cơ sở y tế tham khảo, xác định nhu cầu, phù hợp yêu cầu chuyên môn và giá dự toán khi xây dựng yêu cầu mua sắm trang thiết bị y tế
Thông tin công khai trang thiết bị cũng như giá trang thiết bị trên Cổng Công khai y tế được Bộ Y tế cập nhật theo số thực giúp người dân nắm bắt được thông tin và đồng thời cũng góp phần làm minh bạch các hoạt động của ngành
Sẽ mở rộng công khai các mặt hàng, thiết bị khác mua sắm nhiểu tại cơ sở y tế
Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và Công trình Y tế cũng khẳng định: Trong thời gian sắp tới, thực hiện chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Y tế, Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế sẽ tiếp tục đôn đốc, chỉ đạo các đơn vị công khai phải đảm bảo tính đầy đủ, hợp lệ của các thông tin, sự phù hợp của giá công khai trên thị trường, đồng thời cũng yêu cầu Chủ sở hữu (là các hãng, nhà phân phối được ủy quyền) có trách nhiệm phối hợp theo dõi, quản lý về giá công khai, đảm bảo sát hơn với giá thị trường thực tế.
Ngoài ra, chúng tôi cũng đang có kế hoạch phối hợp với Vụ Kế hoạch tài chính, Văn phòng Bộ Y tế nghiên cứu liên thông kết quả công khai giá kết quả đấu thầu để nâng cao giá trị, hiệu quả của việc công khai giá.
Đồng thời, tới đây trên cơ sở công khai giá trang thiết bị y tế sẽ tiếp tục nghiên cứu để mở rộng các mặt hàng khác (không phải trang thiết bị y tế) nhưng có tần suất đầu thầu, mua sắm nhiều tại các cơ sở y tế trên cả nước (Ví dụ như: nhóm mặt hàng máy giặt, máy sấy, các thiết bị nghiên cứu khoa học (máy phân tích, máy sắc ký, cân phân tích, …); và các thiết bị sử dụng trong đào tạo lĩnh vực y tế (như các thiết bị mô hình, mô phỏng đào tạo, giảng dạy y tế,…) để các đơn vị, cơ sở y tế có thêm thông tin tham khảo, xác định nhu cầu, lập kế hoạch mua sắm theo quy định.
Cùng với nội dung công khai giá trang thiết bị y tế, trong thời gian vừa qua, Bộ Y tế cũng đã có nhiều văn bản hướng dẫn, điều chỉnh việc đầu tư mua sắm hướng đến việc công khai, minh bạch, nâng cao tính cạnh tranh trong đấu thầu trang thiết bị y tế, cụ thể như:
Ban hành Thông tư số 14/2020/TT-BYT ngày 10/7/2020 quy định một số nội dung về đấu thầu trang thiết bị y tế (TTBYT) để hướng dẫn các cơ sở y tế công lập thực hiện đầu thầu, mua sắm TTBYT.
Quy định này đã khắc phục được vướng mắc trước đây do phải thực hiện đấu thầu như hàng hóa thông thường; chủ động phân loại, lựa chọn nhóm mặt hàng phù hợp với yêu cầu chuyên môn và kinh phí; lựa chọn đúng đơn vị cung cấp chính hãng, tránh việc mua bán lòng vòng, nâng khống giá bán.
Tiếp tục tăng cường phối hợp công khai giá trang thiết bị y tế đảm bảo công khai, minh bạch, hiệu lực, hiệu quả
Bộ trưởng Bộ Y tế cũng đã chỉ đạo ban hành Chỉ thị số 20/CT-BYT ngày 01/10/2020 nhằm tăng cường quản lý công tác đầu thầu nhằm đảm bảo cạnh tranh, công khai, minh bạch và hiệu quả trong ngành y tế. Yêu cầu các đơn vị sự nghiệp y tế đăng tải kết quả đấu thầu mua sắm thuốc, trang thiết bị, vật tư, hóa chất trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Y tế (https://congkhaiketquathau.moh.gov.vn) để các đơn vị, địa phương tham khảo.
Thực tế, trước khi khai trương Cổng thông tin công khai giá thiết bị y tế và Cổng công khai y tế - Bộ Y tế, Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế đã thường xuyên làm việc, tổ chức họp với các đối tác quốc tế về vấn đề chất lượng, giá cả trang thiết bị y tế.
Hệ thống dịch vụ công trực tuyến về quản lý trang thiết bị y tế
Mới nhất, chiều 30/3, Vụ Trang thiết bị & Công trình y tế đã họp với đại diện các Hiệp hội, công ty đa quốc gia trong lĩnh vực trang thiết bị y tế (Hiệp hội Kinh doanh châu Âu tại Việt Nam, Hiệp hội Công nghệ Y tế châu Á – Thái Bình Dương…), một trong những nội dung quan trọng của cuộc họp này được cơ quan thuộc Bộ Y tế nhấn mạnh là tiếp tục tăng cường phối hợp trong nội dung công khai giá trang thiết bị y tế đảm bảo công khai, minh bạch, hiệu lực, hiệu quả theo chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Y tế.
Theo đó, yêu cầu chủ sở hữu, doanh nghiệp và các hãng phải rà soát, thông báo, quản lý chặt chẽ các đơn vị ủy quyền cung cấp trang thiết bị để tăng cường trách nhiệm trong công khai giá trang thiết bị y tế ở thị trường Việt Nam. Cùng đó, thực hiện những cam kết, không để xảy ra trường hợp mà báo chí đã thông tin thời gian qua, đơn cử như một máy cùng cấu hình, hãng, công nghệ… ở các địa phương hay đơn vị khác nhau lại có giá quá chênh lệch nhau.
“Chúng tôi cũng sẽ tiếp tục có kế hoạch phổ biến, triển khai chủ trương công khai, minh bạch của Bộ Y tế và tăng cường hướng dẫn tra cứu để sử dụng các Cổng thông tin công khai giá trang thiết bị y tế một cách hiệu quả; Tiếp tục hướng dẫn thực hiện đồng thời ghiên cứu, bổ sung các quy định của Thông tư 14 sao cho phù hợp điều kiện đấu thầu trang thiết bị y tế tại các cơ sở y tế” - Ông Nguyễn Minh Tuấn thông tin.
