Đường sắt Cát Linh - Hà Đông chính thức lăn bánh

Sáng 6-11, Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) và UBND TP Hà Nội đã tổ chức lễ bàn giao dự án đường sắt đô thị Hà Nội, tuyến Cát Linh - Hà Đông để chính thức đưa vào khai thác thương mại.

Vận chuyển hơn 1 triệu người/ngày

Theo ông Vũ Hồng Phương, Giám đốc Ban Quản lý dự án đường sắt (Bộ GTVT), dự án Cát Linh - Hà Đông là công trình đường sắt đô thị thí điểm đầu tiên được Bộ GTVT phê duyệt tại Quyết định số 3136/QĐ-BGTVT ngày 15-10-2008 bằng nguồn vốn vay của Chính phủ Trung Quốc và vốn đối ứng của Chính phủ Việt Nam.

Tổng chiều dài chính tuyến 13,05 km, toàn bộ đi trên cao (điểm đầu là ga Cát Linh, điểm cuối là ga Yên Nghĩa, có 12 nhà ga trên cao) và khu Depot tại Phú Lương - quận Hà Đông; mua sắm 13 đoàn tàu. Dự án được thiết kế theo tiêu chuẩn đường sắt đôi, khổ 1.435 mm; tốc độ tối đa 80 km/giờ, tốc độ khai thác là 35 km/giờ; thời gian chạy tàu từ Cát Linh đến Hà Đông (hoặc ngược lại) là 23,63 phút. Khung giờ cao điểm, các đoàn tàu chạy giãn cách với tần suất 6 phút có một đoàn tàu cập ga với sức chở tối đa 960 người/đoàn. Trong giờ bình thường, tàu được khai thác 10 phút/chuyến. Lưu lượng vận chuyển tối đa đạt 1,02 triệu người/ngày.

Dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông đã được bàn giao cho TP Hà Nội vào ngày 6-11 Ảnh: NGÔ NHUNG

Vẫn theo ông Phương, tổng mức đầu tư ban đầu của dự án được phê duyệt tại Quyết định số 3136/QĐ-BGTVT ngày 15-10-2008 là 8.769,9 tỉ đồng (tương đương 552,86 triệu USD). Tổng mức đầu tư điều chỉnh của dự án là 18.001,5 tỉ đồng (tương đương 868,04 triệu USD), tăng 9.231,632 tỉ đồng (tương đương 315,18 triệu USD) so với tổng mức đầu tư được duyệt ban đầu. Dự án sử dụng vốn vay của Chính phủ Trung Quốc và vốn đối ứng trong nước, trong đó phần vốn vay của Trung Quốc là 13.867,1 tỉ đồng (tương đương 669,62 triệu USD).

Trong thời gian chạy thử 20 ngày, Tổng thầu EPC đã thực hiện vận hành hơn 5.740 chuyến tàu chạy, với tổng số hơn 70.000 km vận hành an toàn dưới sự giám sát bởi các đơn vị tư vấn giám sát, tư vấn đánh giá an toàn, các cơ quan chức năng và Hội đồng Kiểm tra nhà nước. Ngày 29-10, Hội đồng Kiểm tra nhà nước đã đồng ý kết quả nghiệm thu có điều kiện của chủ đầu tư để đưa tuyến đường sắt Cát Linh - Hà Đông vào khai thác.

733 nhân viên trực tiếp phục vụ vận hành

Theo ông Vũ Hồng Trường, Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Đường sắt Hà Nội (Hanoi Metro) - đơn vị vận hành, đội ngũ nhân viên đường sắt trực tiếp phục vụ vận hành tuyến đường sắt Cát Linh - Hà Đông gồm 651 người. Tuy nhiên, theo yêu cầu thực tế và khuyến cáo của tư vấn ACT, Metro Hà Nội đã bổ sung 82 nhân sự.

Để đưa tuyến đường sắt Cát Linh - Hà Đông vào khai thác, Hanoi Metro bảo đảm đội ngũ nhân sự các vị trí, đáp ứng đúng quy định của Bộ GTVT về tiêu chuẩn nhân viên đường sắt trực tiếp phục vụ chạy tàu quy định tại Thông tư số 33/2018/TT-BGTVT. Tất cả nhân viên đều đã được tiêm 2 mũi vắc-xin phòng dịch Covid-19.

Trong năm đầu tiên khai thác chính thức, tuyến đường sắt Cát Linh - Hà Đông được chuyên gia của Công ty Đường sắt đô thị Trung Quốc tham gia tư vấn, hỗ trợ quản lý, khai thác vận hành. Việc này nhằm kết hợp tiếp tục đào tạo kỹ năng nghề thực tế cho lái tàu, đội ngũ nhân sự vận hành hệ thống, cũng như nâng khả năng bảo đảm an toàn trong giai đoạn đầu.

Người dân được miễn phí vé trong 15 ngày đầu và được phát sổ tay hướng dẫn đi tàu. Nhân viên nhà ga sẽ phát thẻ 0 đồng cho khách và thu lại vào cuối ngày để kiểm đếm số lượng. Sau thời gian này, giá vé lượt dự kiến là 8.000 đồng với chặng ngắn và 15.000 đồng toàn tuyến. Ngoài ra, còn có vé ngày 30.000 đồng, vé tháng 100.000 - 200.000 theo đối tượng khách. Người được miễn phí đi xe buýt ở Hà Nội cũng sẽ được miễn phí đi tuyến Cát Linh - Hà Đông.

Theo kế hoạch chạy tàu, giai đoạn 1 (6 tháng đầu, trong đó có 15 ngày đầu chở khách miễn phí): Thời gian mở tuyến 5 giờ 30 phút, đóng tuyến 22 giờ; giãn cách 10-15 phút/lượt; vận hành 4-6 đoàn tàu. Giai đoạn 2 (6 tháng tiếp theo): Thời gian mở tuyến: 5 giờ 30 phút, đóng tuyến 22 giờ 30 phút; giãn cách giờ cao điểm 6 phút/lượt, giờ bình thường 10 phút/lượt; vận hành 9 đoàn tàu.

Để mua vé tại quầy bán vé tự động, khách hàng dùng tiền mặt đưa vào khe nhận tiền, chọn ga đến. Các nút bấm trên máy dạng cảm ứng tay. Sau khi nhận tiền, máy sẽ nhả vé (thẻ nhựa) và tiền thừa (nếu có).

Theo thiết kế, hệ thống máy bán vé chưa có chế độ cài đặt tích hợp mua bằng thẻ thanh toán (ngân hàng) nên ban đầu chỉ vận hành bán theo hình thức nhận tiền mặt. Tại các quầy bán vé tự động có nhân viên nhà ga trực hỗ trợ khách hàng mua vé. Trường hợp khách không mua tại máy bán vé tự động thì có thể mua trực tiếp tại quầy bán vé ở sảnh.

Để lên tàu, khách dùng vé đi qua cổng soát vé tự động (bằng cách quẹt thẻ) để lên ga đợi tàu. Tại ga xuống, hành khách cũng phải dùng thẻ quẹt (đưa vào khe cổng soát vé) tại sảnh ga tầng 2 (nơi bán vé, kiểm soát vé) để đi qua cổng soát vé chiều ra.

Trên dọc hành lang đường sắt Cát Linh - Hà Đông có 55 tuyến buýt có trợ giá kết nối ngang và dọc, đã được phê duyệt từ năm 2020, đồng thời di dời các điểm tiếp cận xe buýt gần nhà ga của tuyến đường sắt. Nhà ga ít nhất có 7 tuyến xe buýt. Riêng ga Cát Linh, Yên Nghĩa kết nối 16 tuyến. Tại các nhà ga đã bố trí điểm gửi xe máy, xe đạp.

Văn Duẩn