Khủng hoảng COVID leo thang, Brazil thay Bộ trưởng Y tế thứ tư trong đại dịch

Bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viện dã chiến tại Khu tổ hợp thể thao Pedro DellAntonia ở Santo Andre, Brazil ngày 11/3/2021.

Trong tuần qua, Brazil đã thiết lập một kỷ lục khác: 12.818 ca tử vong mới và hơn 464.000 ca mắc mới trong ngày – theo số liệu của Đại học Johns Hopkins. Nước này đã vượt qua Mỹ trở thành quốc gia có số ca nhiễm và tử vong mới cao nhất thế giới.

Tình hình nguy cấp đã khiến Tổng thống Jair Bolsonaro thông báo thay vị Bộ trưởng Y tế thứ tư kể từ khi dịch bùng phát. Vị trí này từ nay được Tiến sĩ Marcelo Queiroga, Chủ tịch Hiệp hội Tim mạch Brazil đảm nhiệm, thay thế tướng quân đội Eduardo Pazuello.

Ông Queiroga nhậm chức giữa một trong những thời kỳ đen tối nhất của đại dịch ở Brazil. Tính đến ngày 16/3, tổng cộng ít nhất 279.602 người đã chết vì virus SARS-CoV-2, 11.525.477 người mắc bệnh. Các bệnh viện của đất nước đang bị quá tải, với các khu chăm sóc đặc biệt ở 22 trong số 26 bang đã gần hết khả năng.

Ở ngoại ô Sao Paulo, cuộc khủng hoảng đang khiến mọi thứ đảo lộn với Bệnh viện Cấp cứu Bác sĩ Akira Tada nhỏ bé. Trong thời gian bình thường, các bác sĩ ở đây sẽ xử lý ổn định các bệnh nhân nặng rồi sau đó chuyển họ đến bệnh viện lớn hơn, được trang bị giường chăm sóc đặc biệt (ICU).

Nhưng đây không phải là lúc bình thường. Rất ít bệnh viện có thể tiếp nhận bệnh nhân mới, kể cả ở bang giàu có và đông dân nhất Brazil như Sao Paulo.

Bệnh nhân COVID tại một khu Chăm sóc đặc biệt Bệnh viện Ronaldo Gazolla, ở Rio de Janeiro, Brazil, ngày 5/3/2021. Ảnh: Reuters

Khi bà Dineia Martins Firmino nhập viện vào đầu tháng 3, các bác sĩ đã đặt nội khí quản cho bệnh nhân 76 tuổi này và nói với gia đình rằng bà rất cần đến một ICU để điều trị.

Nhưng bà Firmino không bao giờ được vào danh sách chuyển viện của chính phủ. “Không có chỗ trống nào vào thời điểm bà tôi cần và cuối cùng bà đã qua đời hôm 14/3”, cô cháu gái Ravippi buồn bã nói.

Làn sóng COVID-19 dữ dội mới đã cướp đi nhiều sinh mạng do không còn giường chăm sóc đặc biệt ở Sao Paulo và trên khắp đất nước.

Tại bang miền nam Rio Grande do Sul, các ICU quá tải đến mức bệnh viện công lớn nhất điều trị các ca COVID-19 ở thủ phủ Porto Alegre của bang cho biết họ buộc phải đóng cửa không tiếp nhận bệnh nhân mới.

"Khu ICU COVID của bệnh viện đã phục vụ với công suất 132%", ban quản lý bệnh viện tại Bệnh viện Porto Alegre das Clinicas cho biết.

Nhu cầu về oxy và thiết bị, dụng cụ y tế cơ bản khác cũng tăng cao. Ở phía bắc, bang Rondonia đã sử dụng 97,6% công suất các giường ICU và đứng trước cảnh báo nguồn cung cấp oxy có thể cạn kiệt chỉ sau hai tuần.

Cảnh báo này là một lời nhắc nhở về một cuộc khủng hoảng trước đó ở thành phố Manaus, thủ phủ bang Amazonas, nơi các bệnh viện hết oxy vào tháng 1, khiến bệnh nhân tử vong.

Xe cứu thương đưa bệnh nhân tới Bệnh viện HRAN ở Brasilia, Brazil ngày 8/3/2021. Ảnh: Reuters

Đối mặt với những lời chỉ trích cách xử lý đại dịch, chính phủ liên bang Brazil đã đổ lỗi cho một biến thể COVID-19 địa phương mới, dễ lây lan hơn.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng đổ lỗi tình trạng lây nhiễm tràn lan là do người Brazil không tuân thủ nguyên tắc đeo khẩu trang và giãn cách xã hội. Ở São Paulo, giới chức đã dùng đến chiến thuật đột kích các điểm nóng về đêm để giải tán hàng trăm người tụ tập.

Trong khi đó, việc triển khai vaccine COVID-19 trên toàn quốc tại Brazil lại diễn ra rất chậm. Tới nay mới chỉ 1,4% dân số được tiêm chủng đầy đủ.

Cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Pazuello vừa bị sa thải gần đây đã ước tính rằng Brazil chỉ có 22-25 triệu liều vaccine COVID sẵn có trong tháng 3 - giảm mạnh so với dự đoán trước đó rằng sẽ có tới 46 triệu liều.

Chính phủ liên bang đang đàm phán các hợp đồng vacccine mới, bao gồm cả đơn đặt hàng vaccine Sputnik V. do Nga sản xuất. Tuy nhiên, tình trạng khan hiếm vẫn tiếp diễn. Tại thành phố ven biển Rio de Janeiro, các quan chức đã buộc phải đình chỉ tiêm những liều thuốc đầu tiên và sẽ bắt đầu lại chiến dịch khi có thêm vaccine.

Với số người chết hàng ngày lên đến hàng nghìn người, mỗi giờ trôi qua đồng nghĩa với việc mất thêm nhiều sinh mạng.

Bệnh nhân COVID-19 tại Brazil. Ảnh: AFP/TTXVN

Theo các quan chức bệnh viện, trong một đợt kéo dài 5 ngày trong tháng này, hàng chục bệnh nhân Covid-19 đã chết tại Bệnh viện Bác sĩ Akira Tada. Tất cả đều nằm trong danh sách chờ để được chuyển đến giường ICU.

Maria Dolores da Silva, bác sĩ cấp cứu tại bệnh viện, chưa bao giờ thấy điều gì giống như vậy. Là một người có kinh nghiệm 42 năm trong hệ thống y tế công cộng của Brazil, bà không mấy khi nói về công việc của mình, và trong một cuộc phỏng vấn với CNN, bà Silva chỉ cúi đầu khóc khi nhắc đến những mất mát.

Một tòa án địa phương gần đây đã vào cuộc, ra lệnh rằng Sao Paulo phải đảm bảo có sẵn ít nhất 17 giường ICU cho những trường hợp chờ chuyển viện. Phán quyết cho rằng, khoảng 10% số giường ICU của khu vực vẫn còn trống và tiểu bang sẽ bị phạt 6.000 USD cho mỗi ngày không cung cấp giường ICU cho những bệnh nhân đó.

Nhưng hàng chục bệnh nhân khác của Bác sĩ Akira Tada vẫn tiếp tục chờ đợi để được chuyển đi điều trị. Vào sáng 14/3, bệnh nhân chờ thứ 13 đã tử vong.

Thu Hằng/Báo Tin tức (Theo CNN)