Những công dân Trung Quốc nhập cảnh trái phép vào địa bàn TP Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc. (Ảnh: Công an tỉnh Vĩnh Phúc)
Những ngày qua, chúng ta liên tiếp tiếp nhận những thông tin không hề vui về việc nhập cảnh trái phép vào đất nước trong khi tình hình dịch bệnh COVID-19 đang diễn biến hết sức phức tạp. Cụ thể, lực lượng chức năng của thành phố Hà Nội và tỉnh Vĩnh Phúc đã liên tiếp đã phát hiện cả trăm người Trung Quốc nhập cảnh trái phép, lưu trú tại 2 địa phương này.
Cụ thể, ngày 2/5, Công an quận Cầu Giấy, Hà Nội phát hiện 4 người Trung Quốc nhập cảnh trái phép, đang lưu trú tại chung cư D'capitale, phường Trung Hòa. Qua lời khai của 4 người này, 46 người Trung Quốc khác nhập cảnh trái phép vào Việt Nam đang trú ở quận Nam Từ Liêm cũng bị lực lượng chức năng phát giác. Chưa hết, ngày 4/5, lực lượng chức năng Công an thành phố Hà Nội lại tiếp tục phát hiện quả tang 12 đối tượng người Trung Quốc nhập cảnh trái phép, trên địa bàn quận Hà Đông. Thời điểm phát hiện, kiểm tra căn phòng số 3017 tòa A chung cư Samsora (số 105 đường Chu Văn An, phường Yết Kiêu, quận Hà Đông) các đối tượng cố thủ bên trong, không mở cửa. Đến 19h, lực lượng chức năng quyết định phá khóa ập vào. Các đối tượng người Trung Quốc này đều không có giấy tờ nhập cảnh hợp lệ, bao gồm 7 nam, 5 nữ, có độ tuổi từ 27 đến 48 tuổi…
Tại Vĩnh Phúc, ngày 3/5, Công an thành phố Vĩnh Yên kiểm tra, phát hiện tại số nhà 19 đường Ngô Gia Tự, phường Khai Quang có 9 người quốc tịch Trung Quốc đang lưu trú nhưng không có hộ chiếu và thị thực. Qua quá trình điều tra, lực lượng chức năng đã phát hiện và tổ chức kiểm tra 5 địa điểm trên địa bàn phường Liên Bảo và phường Khai Quang, phát hiện tổng số 52 người Trung Quốc nhập cảnh, cư trú trái phép tại địa bàn tỉnh. Ngày 4/5, cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và ra lệnh bắt bị can để tạm giam đối với Nguyễn Thị Hồng Hạnh, sinh năm 1985, trú ở phường Liên Bảo, TP Vĩnh Yên về tội “tổ chức cho người khác ở lại Việt Nam trái phép”.
Tương tự Hà Nội, Vĩnh Phúc, tại nhiều địa phương trong cả nước cũng đã phát hiện nhiều người nhập cảnh trái phép vào Việt Nam. Theo thông tin từ Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng (BĐBP), từ tháng 1/2021 đến ngày 6/5/2021, trên tuyến biên giới Việt Nam - Trung Quốc, các đơn vị BĐBP đã chủ trì phát hiện, bắt giữ, xử lý 1.759 vụ/13.859 người xuất, nhập cảnh trái phép (13.523 người Việt Nam và 336 người Trung Quốc, trung bình mỗi ngày phát hiện 14 vụ/110 người xuất, nhập cảnh trái phép), so với cùng kỳ năm 2020, tăng 226 vụ/1.989 người (riêng người Trung Quốc nhập cảnh trái phép tăng 233 người)… Đó là những vụ việc được BĐBP phát hiện, thống kê mà chưa có hàng trăm người nhập cảnh trái phép khác đã “lọt khe” thành công, tiến sâu vào nội địa các địa phương…
Có thể nói, việc để “lọt khe” không ít người nước ngoài vào trong nước một cách bất hợp pháp, cho thấy sự quản lý chưa nghiêm của các cơ quan chức năng. Ở biên giới có thể do đặc thù nhiều đường mòn, lối mở…mà lực lượng lại có hạn nên khó kiểm soát chứ trong nội địa việc để hàng chục người “lạ mặt” cư trú rồi mới kiểm tra, phát hiện cho thấy có những “lỗ hổng” khó chấp nhận.
Trước thực trạng này, dư luận bức xúc đặt vấn đề so sánh: Nhất cử nhất động của người dân, các cơ quan chính quyền, công an đều nắm rất vững, vì sao có tới mấy chục người “lạ mặt” cư trú trên địa bàn mà không cơ quan chức năng nào hay biết? Còn nhớ, trên diễn đàn Quốc hội, có đại biểu từng nói: Người dân chỉ cần mua viên gạch, bao xi măng để sửa nhà là cán bộ phường đến hỏi. Thế mà hàng loạt công trình xây dựng không phép, sai phép mọc lên mà chẳng cơ quan nào biết. Trong trường hợp này, không lẽ hàng chục người “lạ mặt” cũng giống như thế. Vậy trách nhiệm của Công an địa bàn, chính quyền cơ sở đang ở đâu? Làm sao để “con voi” có thể chui lọt lỗ kim như thế này?
Bởi theo quy định của pháp luật, chính quyền sở tại (phường, xã, thị trấn) phải chịu trách nhiệm quản lý nhà nước về mọi mặt như kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng... Lực lượng Công an phường, nhất là cán bộ quản lý hộ tịch phải nắm rõ mọi di biến động về dân cư, các biểu hiện bất thường để kịp thời can thiệp, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội…
Chưa hết, để người nước ngoài nhập cảnh trái phép được vào Việt Nam ngoài sự chưa làm hết trách nhiệm của các cơ quan chức năng thì còn có một thực tế đáng buồn khác. Đó chính là tình trạng “cõng rắn cắn gà nhà” của một số cán bộ thực thi nhiệm vụ, tiếp tay đưa người nhập cảnh trái phép vào sâu trong nội địa. Mới đây nhất liên quan đến đường dây tổ chức cho 200 người xuất nhập cảnh trái phép thì cơ quan chức năng đã bắt giữ thôn đội trưởng Lý Chừ (ở thôn Na Lốc 1, xã Bản Lầu, huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai) –người làm “tay trong” cho các đối tượng đưa người xuất nhập cảnh trái phép.
Lợi dụng việc tham gia tổ tuần tra, kiểm soát phòng, chống đại dịch COVID-19 tại khu vực biên giới, Lý Chừ nắm rõ cách thức tuần tra, lịch sinh hoạt của các cán bộ, chiến sĩ biên phòng. Anh ta ngầm thông báo cho các đối tượng đưa người xuất nhập cảnh trái phép để chúng lẩn tránh lực lượng chức năng. Với thủ đoạn này, trong suốt 1 năm qua, đường dây do Giàng Mỉ cầm đầu đã thực hiện trót lọt tới hơn 90 “phi vụ” với khoảng 200 người xuất nhập cảnh trái phép qua biên giới.
Người xưa có câu “minh thương dễ tránh, ám tiễn khó phòng” (gươm giáo tấn công công khai thì dễ tránh, còn mũi tên bắn đột kích âm thầm thì khó phòng), nghĩa là với tội phạm thì có thể dễ dàng phát hiện, nhưng nếu đồng đội biến chất thì thật là khó khăn. Trong trường hợp cụ thể này, cán bộ, chiến sĩ BĐBP không thể ngờ được rằng, ngay trong tổ tuần tra, kiểm soát lại có kẻ đang cố tình làm điều sai trái. Chính vì “mắt xích” Lý Chừ bị hỏng, hệ lụy tất yếu là đã có tới 200 người xuất nhập cảnh trái phép qua biên giới thành công. Vì thế không thể để tồn tại “giặc” trong nhà khi cả nước đang khẩn trương chặn dịch từ bên ngoài, dập dịch ở bên trong.
Nhìn vào những vụ việc nêu trên có thể thấy những người nhập cảnh trái phép chính là mối đe dọa “nhãn tiền” có thể phá vỡ những nỗ lực chống dịch COVID-19 của nước ta. Bởi vậy, cần xử lý thật nghiêm người nhập cách trái phép và các đối tượng chỉ vì hám lợi, tiếp tay cho người nhập cảnh trái phép. Cùng với đó phải xử lý nghiêm trách nhiệm của Công an địa bàn, chính quyền cơ sở nơi có người nước ngoài tá túc một cách đầy “lạ lùng” thì mới công bằng. Nếu không xử nghiêm thì đó không chỉ là mối họa trước mắt mà còn là ẩn họa lâu dài, trên nhiều phương diện. Xã hội đang chờ sự phán xử đó!.
