Ứng cử viên tổng thống bị ám sát là ai và tại sao Ecuador trở nên bạo lực như vậy?

Ông Fernando Villavicencio đã bị một tay súng giết chết sau một cuộc vận động tranh cử tại một trường học ở khu vực Quito vào tối thứ Tư, chỉ 11 ngày trước ngày bầu cử. Đây là vụ sát hại một ứng cử viên Tổng thống đầu tiên trong lịch sử Ecuador.

Nhà chức trách Ecuador cho biết một nghi phạm có vũ trang đã bị tiêu diệt trong một vụ xả súng. Cảnh sát cho biết nghi phạm và sáu người khác có liên quan khác đã bị bắt giữ là công dân Colombia.

Ứng cử viên Tổng thống Ecuador Fernando Villavicencio. Ảnh: Reuters

Người chống tham nhũng

Rất lâu trước khi tham gia tranh cử Tổng thống, ông Villavicencio đã tạo dựng được tên tuổi của mình trong việc loại bỏ tận gốc nạn tham nhũng, giao dịch ngầm và lãng phí trong chính phủ và các ngành công nghiệp lớn của đất nước.

Trong những năm qua, với tư cách là nhà tổ chức lao động và trợ lý quốc hội và sau đó là nhà báo, nhà lập pháp và ứng cử viên Tổng thống, ông đã lên án nạn tham nhũng của đất nước, đưa ra những dẫn chứng cụ thể nhắm vào một số tên tuổi lớn nhất trong giới chính trị và tài chính của Ecuador.

Ông Villavicencio đã tìm ra được bằng chứng về hối lộ và các kế hoạch tài trợ cho chiến dịch tranh cử dưới thời chính quyền của cựu Tổng thống Rafael Correa, khiến ông Correa bị buộc tội 3 án hình sự và sống lưu vong ở Bỉ kể từ khi rời nhiệm sở.

Ông Villavicencio cũng tố cáo các giám đốc điều hành cấp cao trong ngành công nghiệp dầu mỏ, khai thác mỏ và năng lượng của Ecuador cũng như các công ty lớn của nước ngoài tham nhũng và giao dịch ngầm.

Gần đây hơn, ông Villavicencio đã giúp vạch trần sự hiện diện ngày càng tăng của các băng đảng ma túy ở Ecuador, bao gồm cả băng đảng khét tiếng MexicoSinaloa Cartel. Nhóm này đã góp phần gây ra một làn sóng tội phạm chưa từng có ở đất nước.

Mới gần đây nhất, ông Villavicencio đã nói với đám đông rằng ông đang nhận được những lời đe dọa giết người từ các trùm băng đảng.

Tình hình tồi tệ

Vụ sát hại ông Villavicencio cho thấy tình hình an ninh đang xấu đi ở phần lớn Nam Mỹ.

Việc kinh tế tăng trưởng yếu trong nhiều năm, chính trị bất ổn, đại dịch COVID-19 và phạm vi hoạt động ngày càng tăng của các băng đảng buôn bán cocain đang khiến không chỉ Ecuador mà còn nhiều nước trong khu vực lao đao.

An ninh ở Ecuador ngày càng tồi tệ kể từ sau đại dịch. Từ cuối năm 2020, bạo lực đã bùng phát tại nhiều nhà tù của đất nước, khiến hàng trăm tù nhân thiệt mạng.

Theo các nhóm nhân quyền và gia đình tù nhân, các băng đảng hoạt động bên trong các nhà tù của Ecuador đã lợi dụng sự kiểm soát yếu kém của nhà nước để mở rộng quyền lực, đe dọa tính mạng của các tù nhân.

Bên ngoài nhà tù, những vụ giết người đã bùng nổ. Kể từ năm 2016, tỷ lệ giết người tại Ecuador đã tăng gần 500%. Ướ́c tính đã có 22 vụ giết người trên 100.000 người vào năm 2022 tại nước này, công ty tình báo rủi ro toàn cầu Verisk Maplecroft cho biết trong một báo cáo.

Tổng thống Guillermo Lasso, người đã kêu gọi bầu cử Tổng thống sớm để tránh bị luận tội, đã nhiều lần đổ lỗi cho các băng nhóm buôn bán ma túy.

Ông Lasso đã thường xuyên tuyên bố tình trạng khẩn cấp để tăng cường an ninh, bao gồm các cuộc tuần tra quân sự trên đường phố và lệnh giới nghiêm hàng đêm.

Quốc Thiên (theo Reuters)