Chủ động phát hiện sớm, ngăn dịch bệnh bùng phát tại các tỉnh khu vực Tây Nguyên

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương đã nhấn mạnh thông tin này tại hội nghị giao ban tổng kết công tác Y tế dự phòng khu vực Tây Nguyên năm 2023 và phương hướng nhiệm vụ năm 2024 do Cục Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế phối hợp với Viện Vệ sinh Dịch tễ Tây Nguyên tổ chức mới đây tại Đắk Lắk.

Tham dự hội nghị có bà H'Yim Koh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk; bà Tôn Thị Ngọc Hạnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắc Nông; đại diện một số Vụ, Cục, đơn vị thuộc và trực thuộc Bộ Y tế; Sở Y tế Trung tâm Kiểm soát bệnh tật các tỉnh Gia Lai, Lâm Đồng, Đắk Lắk, Đắc Nông, Kon Tum…

PGS.TS.Nguyễn Thị Liên Hương, Thứ trưởng Bộ Y tế phát biểu tại hội nghị.

Triển khai đồng bộ các biện pháp chủ động phòng, chống dịch; đẩy mạnh tiêm chủng mở rộng

Báo cáo tại hội nghị cho biết, năm 2023 tình hình dịch bệnh truyền nhiễm tại khu vực Tây Nguyên ghi nhận dịch ốt xuất huyết Dengue với số mắc và tử vong cao, diễn biến bất thường so với quy luật cũ; ghi nhận các trường hợp tử vong do bệnh dại tăng. Bệnh sởi giảm nhưng vẫn cần hết sức cảnh giác vì đang là chu kỳ dịch.

Công tác phòng, chống, giám sát dịch bệnh luôn được đặt trong tình trạng sẵn sàng đáp ứng, nhanh chóng tổ chức điều tra, khoanh vùng xử lý triệt để không để dịch bệnh lan rộng trong cộng đồng.

Báo cáo cũng cho thấy, các địa phương tích cực triển khai các hoạt động tiêm chủng thường xuyên; Công tác kiểm nghiệm nghiệm toàn thực phẩm hoạt động có hiệu quả, hỗ trợ tốt cho việc xác định căn nguyên gây ngộ độc do vi sinh vật trong công tác phòng, chống ngộ độc thực phẩm.

Các hoạt động y tế dự phòng khác triển khai tích cực đặc biệt là hoạt động sức khỏe nghề nghiệp, dinh dưỡng nên cơ bản hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Về phương hướng nhiệm vụ năm 2024, đối với công tác phòng, chống dịch, tăng cường chỉ đạo, phối hợp với các Sở Y tế, trung tâm kiểm soát dịch bệnh, hỗ trợ chuyên môn kỹ thuật, kiểm tra, giám sát, đánh giá việc triển khai thực hiện đồng bộ các biện pháp chủ động phòng, chống dịch, chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

Tập trung giám sát, chỉ đạo tăng cường chất lượng và tỷ lệ tiêm chủng các loại vaccine. Phát hiện nhanh và xử lý kịp thời 100% các bệnh dịch mới phát sinh; chủ động triển khai phòng, chống các dịch bệnh nhóm A nếu xuất hiện; khống chế kịp thời không để dịch lớn xảy ra;. Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh tăng cường truyền thông phòng chống bệnh không lây nhiễm trên địa bàn.

Duy trì thành quả thanh toán bại liệt, loại trừ uốn ván sơ sinh; Tiếp tục hỗ trợ kỹ thuật tiến tới hoàn thiện công tác kiện toàn mạng lưới điều trị ARV đến tuyến huyện, nhằm đạt được mục tiêu 95-95-95 và khống chế dịch /AIDS vào năm 2030; Hỗ trợ nâng cao năng lực về HIV/AIDS cho cán bộ tuyến dưới; tăng cường công tác nghiên cứu khoa học về lĩnh vực HIV/AIDS.

Trong công tác phòng, chống sốt xuất huyết Dengue, đẩy mạnh giám sát tình hình bệnh nhân sốt xuất huyết trên địa bàn khu vực Tây Nguyên; giám sát véc tơ phòng, chống sốt xuất huyết; điều tra ổ bọ gậy nguồn; kiểm tra, giám sát và hỗ trợ xử lý ổ dịch sốt xuất huyết tại một số trọng điểm; theo dõi chặt chẽ biến động bất thường của dịch (không theo quy luật)...

Tổ chức giám sát vật chủ và véc tơ truyền bệnh dịch hạch cửa khẩu và ổ dịch cũ; xét nghiệm vi sinh dịch hạch trên vật chủ (chuột) và véc tơ (bọ chét) thu được.

Cùng đó, các tỉnh khu vực Tây Nguyên tập trung giám sát và chỉ đạo thường xuyên thực hiện Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật phòng, chống bệnh truyền nhiễm về kiểm dịch y tế biên giới và Điều lệ Y tế Quốc tế 2005 tại các cửa khẩu.

Trong công tác kiểm nghiệm vệ sinh an toàn thực phẩm, các tỉnh khu vực Tây Nguyên tiếp tục triển khai các hoạt động đảm bảo vệ sinh, giám sát an toàn thực phẩm, tập huấn nâng cao trình độ chuyên môn cho tuyến dưới; tăng cường công tác chỉ đạo tuyến về kiểm nghiệm; tham gia các hoạt động thanh kiểm tra, hậu kiểm định kỳ và đột xuất do Cục An toàn thực phẩm và Bộ Y tế yêu cầu; duy trì hoạt động của phòng thử nghiệm tuân thủ theo tiêu chuẩn Việt Nam ISO/IEC 17025:2017; xây dựng mở rộng hồ sơ thử nghiệm các chỉ tiêu hóa lý, vi sinh theo quy định, mở rộng chỉ tiêu xin chỉ định của Bộ Y tế...

Đẩy mạnh truyền thông phòng chống dịch, thay đổi hành vi để nâng cao sức khỏe cộng đồng

Phát biểu chỉ đạo hội nghị, thay mặt lãnh đạo Bộ Y tế, PGS.TS Nguyễn Thị Liên Hương, Thứ trưởng Bộ Y tế ghi nhận, biểu dương và đánh giá cao những cố gắng, nỗ lực của đội ngũ cán bộ y tế dự phòng thời gian qua và đề nghị các đơn vị, địa phương sẽ tiếp tục phát huy truyền thống, quyết tâm, nỗ lực hơn nữa để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao trong công tác y tế dự phòng nói riêng và sự nghiệp chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân nói chung, từ đó góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế xã hội, ổn định đời sống nhân dân.

Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương cho biết, ngành Y tế vẫn phải tiếp tục đối mặt các thách thức do gánh nặng bệnh tật kép với sự gia tăng tỷ trọng các bệnh không lây nhiễm; tình trạng già hóa dân số, biến đổi khí hậu, đô thị hóa, công nghiệp hóa, toàn cầu hóa, hành vi lối sống bất lợi cho sức khỏe; nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân ngày càng cao và đa dạng.

Do đó, để tiếp tục chủ động triển khai hiệu quả công tác y tế dự phòng khu vực các tỉnh khu vực Tây Nguyên, Bộ Y tế đề nghị UBND các tỉnh khu vực Tây Nguyên chỉ đạo chính quyền địa phương huy động nguồn lực, sự tham gia của các ban, ngành, đoàn thể, các tổ chức chính trị xã hội đối với công tác phòng, chống dịch bệnh truyền nhiễm, phòng, chống các bệnh không lây nhiễm, vệ sinh môi trường, an toàn thực phẩm trên địa bàn;

Đồng thời bố trí kinh phí cho việc triển khai công tác y tế dự phòng, đặc biệt là hoạt động phòng, chống dịch bệnh truyền nhiễm và công tác tiêm chủng mở rộng từ nguồn kinh phí địa phương; Trình HĐND ban hành định mức chi cho hoạt động y tế dự phòng để chủ động triển khai các hoạt động kịp thời, hiệu quả ngay từ những tháng đầu năm.

Đối với Sở Y tế các tỉnh khu vực Tây Nguyên, giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh trên địa bàn, chủ động phát hiện sớm, triển khai quyết liệt tổng thể các biện pháp phòng, chống dịch, không để bùng phát các ổ dịch, chú trọng bệnh truyền nhiễm có số ca mắc, tử vong cao như ệnh dại, sốt xuất huyết...;

Xây dựng kế hoạch tiêm chủng năm 2024 và chỉ đạo triển khai tốt công tác tiêm chủng thường xuyên hàng tháng cho các đối tượng thuộc Chương trình Tiêm chủng mở rộng; chỉ đạo tăng cường tổ chức tiêm bù, tiêm vét cho trẻ là đối tượng tiêm chủng của năm 2023 chưa được tiêm chủng đầy đủ trong thời gian bị gián đoạn cung ứng các vaccine;

Cùng đó, tăng cường quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm tại các tuyến, phối hợp liên ngành tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra về an toàn thực phẩm. Kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý các trường hợp vi phạm về an toàn thực phẩm, hạn chế ngộ độc thực phẩm và các bệnh truyền qua thực phẩm;

Phối hợp chặt chẽ với đơn vị chuyên môn trực thuộc và các cơ quan truyền thông, báo chí và hệ thống truyền thông cơ sở để khuyến cáo, hướng dẫn người dân thực hiện các biện pháp phòng bệnh cá nhân và thay đổi hành vi để nâng cao sức khỏe, lưu ý truyền thông theo nhóm nguy cơ tại các vùng khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số bằng nhiều hình thức và bằng nhiều thứ tiếng phù hợp với từng địa phương;

Rà soát đảm bảo hậu cần, kinh phí, thuốc, vaccine, sinh phẩm, vật tư, hóa chất, trang thiết bị, nhân lực... phục vụ cho các hoạt động y tế dự phòng, nhất là đáp ứng yêu cầu phòng, chống dịch theo phương châm 4 tại chỗ; không để tình trạng thiếu thuốc hoặc thiếu chủng loại thuốc điều trị bệnh không lây nhiễm tại tuyến cơ sở.

Quang cảnh hội nghị giao ban tổng kết công tác Y tế dự phòng khu vực Tây Nguyên năm 2023 và phương hướng nhiệm vụ năm 2024.

Cũng tại hội nghị, Bộ Y tế đề nghị Viện Vệ sinh dịch tễ Tây Nguyên tăng cường đôn đốc, hướng dẫn, tập huấn nâng cao trình độ chuyên môn, hỗ trợ kỹ thuật về xét nghiệm cho các đơn vị y tế tại địa phương; Tăng cường giám sát, chỉ đạo tăng cường chất lượng và tỷ lệ tiêm chủng các loại vaccine, phòng, chống các bệnh có nguy cơ bùng phát hoặc có số ca tử vong cao (dại, sởi, bạch hầu...);

Nghiên cứu đặc điểm dịch tễ, yếu tố nguy cơ, dự báo dịch của những bệnh truyền nhiễm, bệnh không lây nhiễm, bệnh mới phát sinh, những yếu tố và quy luật phát triển của bệnh dịch mang tính đặc thù trong khu vực, các yếu tố đặc thù về dinh dưỡng, môi trường, an toàn thực phẩm để đề xuất các biện pháp phù hợp trong thời gian tới...

Bộ Y tế cũng đề nghị các Vụ, Cục thuộc Bộ tổ chức triển khai các hoạt động theo chức năng và nhiệm vụ được giao, phối hợp chặt chẽ với các Viện, các đơn vị y tế địa phương giám sát, hướng dẫn và tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong việc triển khai các hoạt động y tế dự phòng tại khu vực Tây Nguyên…

Thái Bình/Ảnh: Vũ Quốc