Mới đây truyền thông Ukraine đã dẫn lời ông Andrei Nikolayevich Illarionov, cựu cố vấn của Tổng thống Nga Putin, hiện đang làm việc cho Trung tâm thịnh vượng và tự do toàn cầu tại viện Cato Institute ở Washington DC tại Mỹ, bình luận về khả năng diễn ra cuộc tấn công của Nga ở Ukraine.
Ông Andrei Nikolayevich Illarionov khi còn làm trợ lý cho Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Ông Illarionov tin rằng, khả năng Nga tấn công Ukraine sẽ cao nhất trong cuộc tập trận quân sự Zapad 2021.
Cuộc tấn công có nhiều cơ hội được thực hiện hơn khi các cuộc diễn tập của NATO ở châu Âu kết thúc vào tháng 7 và việc xây dựng đường ống dẫn khí Nord Stream-2 hoàn thành, ông Illarionov nói trong chương trình "1+1 TV".
Theo ông Illarionov, xác suất cao nhất nổ ra cuộc tấn công mà Ukraine gọi là "xâm lược" sẽ nổ ra trong cuộc tập trận nằm trong khuôn khổ cuộc tập trận Zapad-2021 và địa điểm "rất có thể" là Bắc Tavria, nơi có dòng sông đi qua Kênh Bắc Crimea dẫn đến Bán đảo Crimea.
"Phía Nga đã kiên trì theo đuổi một chiến dịch tuyên truyền rằng có “thảm họa nhân đạo” đang phát triển ở Crimea do nguồn cung cấp nước ngọt bị cắt đứt. Lãnh thổ này đủ dễ để chiếm đóng và sau đó rất dễ dàng để giữ vững ở đó" - ông Illarionov nhận định.
Ông Illarionov lưu ý rằng "Nếu Nga làm được như vậy có thể đảm bảo việc cung cấp nước ngọt cho Crimea, trong khi nhà máy điện hạt nhân Yuzhnoukrainska và một số nhà máy điện khác cũng được đặt ở khu vực này, hiện nay, các nhà máy này tạo ra một phần ba sản lượng điện của Ukraine."
"Ngoài ra, phần xa phía tây của khu vực (nói trên) là Kinburn Spit, nơi đã chứng kiến nhiều trận chiến trong thế kỷ 18-19. Nếu những lực lượng tấn công của Nga đến đó, toàn bộ cửa sông Dnipro-Bug sẽ bị phong tỏa đối với Ukraine.
Và sau đó hai cảng lớn nhất của Ukraine là Kherson và Mykolaiv - sẽ ngừng hoạt động, cùng với các nhà máy đóng tàu cũng sẽ bị chiếm giữ. Nếu điều này xảy ra, đây là một mối đe dọa thực sự đến quyền tiếp cận Biển Đen của Ukraine" - cựu cố vấn của Tổng thống Nga Putin nói thêm.
Cựu Cố vấn Tổng thống Putin tin rằng Nga sẽ tấn công vào Ukraine dựa trên cáo buộc thảm họa nhân đạo về nguồn nước ở Crimea.
Trong khi đó, phia Nga đã nhiều lần bác bỏ khả năng tấn công Ukraine. Đợt chuyển quân rầm rộ vừa qua nằm trong cuộc tập trận của họ ở biên giới trong tình hình nóng và hoàn toàn nằm trên lãnh thổ Nga, không hề ảnh hưởng đến các lực lượng quân sự nước ngoài.
Ngay cả Tướng Tod Wolters, tư lệnh Bộ Chỉ huy châu Âu của quân đội Mỹ, đánh giá khả năng Nga tấn công Ukraine trong vài tuần tới ở mức "thấp đến trung bình".
Trong buổi điều trần trước Ủy ban Quân vụ Hạ viện ngày 15/4, tướng Wolters được yêu cầu đánh giá khả năng Nga tấn công Ukraine trong thời gian tới, sau loạt động thái của Moscow về tăng cường quân sự vùng biên giới, theo Reuters.
Nếu tình hình hiện tại không đổi, ông Wolters ước tính nguy cơ chiến tranh có thể giảm xuống. Ông nói: “Theo xu hướng mà tôi thấy hiện tại, khả năng (chiến tranh giữa Nga và Ukraine) sẽ bắt đầu suy yếu”.
Ukraine chỉ trích tâm lý chiến...
Trước những tuyên bố như lời cảnh báo của cựu cố vấn Tổng thống Nga, phía Ukraine đã có phản ứng. Tuy nhiên, theo như lời bà Iryna Vereshchuk, Đại biểu của đảng cầm quyền “Người đầy tớ của Nhân dân”, Người đứng đầu Tiểu ban về An ninh và Quốc phòng quốc gia tại Ủy ban quốc hội về an ninh, quốc phòng và tình báo Ukraine, tuyên bố của cựu cố vấn Illarionov cho thấy ông này là một công cụ tuyên truyền của Nga.
Bà Vereshchuk đã bác bỏ những bình luận của ông Andrei Nikolayevich Illarionov và coi những lời lẽ như vậy là "đe dọa" và ảnh hưởng đến tâm lý lo lắng của những người dân đang sống ở miền nam Ukraine.
Chính trị gia Ukraine Iryna Vereshchuk.
"Tôi tin rằng đây là một thông tin được trình bày theo kiểu không liên quan. Với những thông tin được trình bày theo tâm lý chiến như vậy, tôi gọi đây là nội dung nên xuất hiện trong các cuộc thảo luận. Nhưng thay vào đó, nó được phát đi trên truyền hình, sẽ giống như một yếu tố tuyên truyền" – chính trị gia Iryna Vereshchuk nhấn mạnh.
Song về mặt chiến lược quân sự, Ukraine không lơ là cảnh giác trước động thái quân sự của Nga.
Các quan chức Ukraine đã công khai thừa nhận rằng mối đe dọa xâm lược của Nga vẫn tồn tại bất chấp việc Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố rút lực lượng sau khi hoàn thành các cuộc tập trận dọc biên giới với Ukraine và ở Crimea – bán đảo được Kiev coi là phần lãnh thổ bị chiếm đóng.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết, quân đội Nga có thể quay trở lại "bất cứ lúc nào", đồng thời kêu gọi quân đội Ukraine đề cao cảnh giác. Ông Zelensky nói với các binh sĩ Ukraine khi đi thăm các vị trí phòng thủ gần biên giới rằng: "Thực tế là quân đội Nga đang rút lui không có nghĩa là quân đội Ukraine thôi sẵn sàng cho khả năng những người lính Nga đó quay trở lại biên giới của chúng ta".
Các nhà phân tích của “Phòng thí nghiệm nghiên cứu pháp y kỹ thuật số” ở Ukraine cũng đã công bố hình ảnh vệ tinh cho thấy khí tài quân sự của Nga được tập kết ở Crimea.
Theo các chuyên gia, ngay cả khi Nga thực hiện hoàn toàn những lời hứa của mình, bán đảo này vẫn sẽ ngày càng được quân sự hóa với kế hoạch triển khai thường trực Lữ đoàn tấn công số 56 tới Feodosia, nơi đơn vị này sẽ được cải tổ, mở rộng thành một trung đoàn.
Theo những tuyên bố gần nhất, Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg nói rằng, quân Nga đóng tại Crimea, Donbass và gần biên giới Ukraine hiện nhiều hơn so với giai đoạn trước khi Bộ trưởng Quốc phòng Nga Shoigu tuyên bố rút quân vào cuối tháng 4.
Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg nói rằng, số quân Nga ở "các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng" và biên giới với Ukraine đã nhiều hơn so với số lượng trong đợt leo thang gần đây.
"Chúng tôi đã thấy sự tập trung của các đơn vị Nga giảm nhẹ, nhưng hàng chục nghìn người trong số họ vẫn còn. Chúng ta cũng thấy rằng Nga đã để lại rất nhiều vũ khí và trang thiết bị được triển khai từ trước. Họ cũng áp đặt các hạn chế ở Biển Đen, bao gồm hạn chế tiếp cận Biển Azov thông qua eo biển Kerch.
Do đó, NATO phải luôn cảnh giác và theo dõi chặt chẽ các diễn biến. Có sự hiện diện đáng kể của Nga, có nhiều đơn vị Nga ở trong (Crimea và Donbass) và xung quanh Ukraine hơn so với trước khi căng thẳng gia tăng gần đây".
