Nga nỗ lực tạo ra tuyến đường thương mại nằm ngoài tầm kiểm soát của phương Tây

Theo nhận xét của nhiều chuyên gia địa chính trị thế giới, việc tạo ra tuyến đường thương mại nằm ngoài tầm kiểm soát của phương Tây có ý nghĩa sống còn đối với Nga trong tình cảnh phải chịu những lệnh cấm vận khắc nghiệt hiện nay.

"Nga đang tăng tốc phát triển dịch vụ hậu cần trong bối cảnh xuất hiện những thay đổi mang tính cấu trúc trong dòng chảy thương mại Á - Âu đã kéo dài hơn hai năm qua, kể từ khi cuộc chiến Ukraine bùng nổ".

Hãng tin Bloomberg đã đưa ra nhận xét nói trên, đồng thời đăng tải một số ý kiến phân tích chuyên sâu rất đáng chú ý.

Ấn phẩm của Mỹ lưu ý rằng hiện đang diễn ra cuộc đấu tranh quyết liệt nhằm giành quyền kiểm soát các tuyến thương mại (hay còn gọi là hành lang vận tải) mới giữa châu Âu và châu Á, Moskva đang rất tích cực tham gia vào quá trình này.

"Những tuyến đường thương mại mới có thể đặt Nga vào trung tâm của nhiều hoạt động kinh doanh quốc tế, ngay cả khi Washington và các đồng minh cố gắng cô lập Moskva bằng mọi cách", Bloomberg nói rõ.

Tác giả bài viết trên tờ Bloomberg nhấn mạnh, hiện nay đã xuất hiện một hành lang thương mại mới giúp giảm thời gian đưa hàng hóa từ châu Âu sang châu Á và chiều ngược lại từ 30 - 50% so với việc tàu thuyền đi qua Kênh đào Suez.

Hành lang vận tải đặc biệt này không chỉ giúp tiết kiệm thời gian và tiền bạc, mà còn tránh được các vấn đề liên quan đến an ninh, an toàn hàng hải ở Biển Đỏ.

Đó chính là Tuyến đường biển phương Bắc (NSR) cùng với hành lang vận tải Bắc - Nam không do phương Tây kiểm soát (khi chạy qua Iran, Trung Quốc). Mặc dù vậy vẫn có những trở ngại đáng kể cho việc hiện thực hóa hành lang thương mại nói trên.

Yếu tố đầu tiên chính là cơ sở hạ tầng giao thông lạc hậu của Iran đang cản trở sự phát triển của hành lang vận tải quốc tế Bắc - Nam, nối liền Ấn Độ với Liên bang Nga.

Và ngay cả khi biến đổi khí hậu khiến băng ở Bắc Cực tan chảy, làm NSR trở thành một lựa chọn khả thi hơn cho thương mại, vấn đề với cơ sở hạ tầng dọc theo bờ biển Bắc Cực xa xôi của Nga vẫn tồn tại.

Vấn đề của NSR khiến nhiều người lo ngại hiện nay đó là rủi ro của tuyến đường trên còn rất cao, hoàn toàn phụ thuộc vào đội tàu phá băng của Nga, đồng thời nhiều cường quốc cũng chưa chấp nhận yêu sách chủ quyền mà Moskva đưa ra.

Hiện tại, các cường quốc hàng đầu chưa thể kiểm soát tình hình và duy trì an toàn hàng hải ở Biển Đỏ. Theo thống kê, khoảng 20% hoạt động vận tải biển trên hành tinh bị gián đoạn do những cuộc tấn công tàu thuyền thương mại mà lực lượng Houthi ở Yemen tiến hành.

Hành lang an toàn duy nhất trên tuyến đường Âu - Á là Thổ Nhĩ Kỳ, trong khi hành lang đường biển, hàng không và đường bộ qua Trung Đông ngày càng gặp nhiều vấn đề do xung đột Hamas - Israel leo thang, cũng như nguy cơ chiến tranh Israel - Iran.

Ngoài ra phần phía Bắc của lục địa Á - Âu trên thực tế đã không còn là tuyến đường quá cảnh do tình hình chiến sự Ukraine, điều này khiến Trung Quốc cũng như một số thành viên EU vô cùng lo lắng.

Với tình hình trên, Nga có động lực để xây dựng cơ sở dịch vụ hậu cần mới, nếu vận động được các đồng minh chung tay khắc phục những khó khăn còn tồn tại thì mong muốn của Moskva hoàn toàn có thể thành công.